در بازار ایران، رتینول به عنوان یک ترکیب پرکاربرد و اثربخش برای مراقبت از پوست شناخته میشود، اگرچه آگاهی و فهم مصرفکنندگان نسبت به آن متفاوت است. رتینول عمدتاً در محصولات وارداتی یا برندهای پرمیوم و نیمهپرمیوم یافت میشود و در محدوده قیمتی متوسط تا بالا عرضه میشود. در برچسبهای محصولات ایرانی، این ترکیب معمولاً به نامهای «رتینول»، «Retinol» (به انگلیسی)، «ویتامین A» یا گاهی «رتینیل الکل» (نام شیمیایی سادهتر) دیده میشود. برخی محصولات محلی ممکن است آن را تحت عنوان «ترکیب ضد پیری» یا «روشنکننده پوست» ذکر کنند بدون نامگذاری دقیق.
مصرفکنندگان ایرانی رتینول را بیشتر برای کاهش چین و چروک و روشن کردن پوست میشناسند، اما آگاهی درباره دیگر فواید (مثل کنترل آکنه و تقویت سد پوست) هنوز محدود است. در سالهای اخیر، افزایش رسانههای اجتماعی و کمپینهای آموزشی سبب شده است که آگاهی نسبت به فواید متنوع رتینول افزایش یابد. اگرچه رتینول در ایران محدودیتهای نظارتی دقیقی ندارد، اما توجه کردن به غلظت محصول و انتخاب برندهای معتبر با مجوز معتبر بسیار مهم است. برخی محصولات بازار سیاه ممکن است غلظت نامشخص یا حتی قلبشده داشته باشند. مصرفکنندگان باید به دنبال برندهای شناختهشده بینالمللی یا محصولات محلی معتبر باشند. توجه شود که بسیاری از افراد به مقالات غیرمتخصصی اعتماد میکنند و ممکن است باورهای نادرستی درباره رتینول داشته باشند؛ برای مثال، برخی فکر میکنند که رتینول فقط برای پوستهای سن رس مناسب است یا اینکه نتایج بلافاصله ظاهر میشود، در حالی که انتظارات واقعبینانه (۴-۸ هفته برای نتایج اولیه) ضروری است.
رتینول شکل طبیعی ویتامین A است که پوست آن را به شکل تدریجی دگرگون میکند. این ترکیب از طریق تحریک تولید کلاژن، کاهش آنزیمهای تجزیهکننده ماتریکس، و افزایش تجدید سلولی پوست عمل میکند.
رتینول دو مرحله تبدیل را طی میکند تا به اسید رتینوئیک تبدیل شود: ابتدا به رتینالدهید و سپس به فرم فعال نهایی. این فرم فعال به گیرندههای اسید رتینوئیک در سلولهای پوست متصل میشود و باعث تغییرات مولکولی میشود که منجر به بهبود قوام، کاهش لکههای تیره و کاهش چین و چروک میشود.
رتینول برای اکثر انواع پوست مناسب است و در غلظتهای ۰.۰۱ تا ۰.۳ درصد در محصولات مراقبت از پوست استفاده میشود. پوستهای حساس باید با غلظتهای پایینتر شروع کنند و تدریجاً افزایش دهند.
رتینول را بهترین نتیجه را در شب میدهد، زیرا این ترکیب سبب حساسیت نسبت به نور آفتاب میشود. تازهکارها باید با استفاده یک یا دو بار در هفته شروع کنند و به آرامی تا سه یا چهار بار در هفته افزایش دهند. پس از چند هفته، اگر پوست عادتشود (دوره «رتینیزیشن»)، میتوانید به استفاده روزانه برسید.
روند کاربرد رتینول را اینطور دنبال کنید: پس از پاکسازی صورت با صابونشویی ملایم و درخشانکننده، پوست را کاملاً خشک کنید (رطوبت باعث افزایش جذب و تحریک میشود). سپس یک دانه نخودی اندازه رتینول را بر روی کل صورت بمالید (یا ابتدا روی نقاط خاص محتاطتر باشید). مقدار مناسب رتینول: برای سرم غلظت ۰.۲-۰.۳ درصد، ۲-۳ قطره، و برای کرم غلظت ۰.۰۵-۰.۱ درصد، یک دانه نخودی. بگذارید ۲۰-۳۰ دقیقه جذب شود، سپس سرم یا مرطوبکننده سبکی کاربرد دهید.
رتینول را میتوانید با ترکیبات دیگر ترکیب کنید، اما با احتیاط: ویتامین C (صبحها)، نیاسینامید (کاهش تحریک)، و هیالورونیک اسید (ترطیب بیشتر) مناسب هستند. اما رتینول را با اسید گلیکولیک، سالسیلیک اسید یا پروکسید بنزوئیل ترکیب نکنید. در دوران تابستان یا در شرایطی که پوست حساس است، غلظت پایینتر یا استفاده کمتر بهتر است.
استفاده شبانه: پس از پاککننده و تونر (یا تانینج)، رتینول را قبل از مرطوبکننده یا سرم ترطیبدهنده بمالید.
ترتیب لایهها: سبکتر به سنگینتر (تونر → سرم رتینول → مرطوبکننده سبک یا کرم شب).
برای تحریک کمتر، نیاسینامید را از قبل استفاده کنید تا پوست آماده شود.
رتینول را با ضد آفتاب SPF 30+ ترکیب کنید اگر صبحها استفاده کنید (هرچند شب مناسبتر است).
هر ۴۸ ساعت یکبار استفاده کنید تا پوست عادت کند، سپس فرکانس را افزایش دهید.
اگر تحریک و قرمزی شدید دارید، یک یا دو روز فاصله بگذارید.
رتینول تولید کلاژن نوع I را تحریک میکند و از تخریب کلاژن توسط آنزیمهای MMPs جلوگیری میکند. مطالعهای در JAMA Dermatology نشان داد که استفاده ۰.۰۲ درصد رتینول برای ۲۴ هفته، منجر به کاهش ۱.۶۴ واحد در چین و چروک ریز شد (در برابر ۰.۰۸ واحد در گروه کنترل؛ P<.001). بهبودهای نمایان پس از ۱ ماه شروع و برای ۲۴ ماه ادامه دارند.
رتینول تولید MITF (عامل نوشتاردهندهی ملانین) و آنزیم تیروزیناز را مهار میکند، منجر به کاهش تولید ملانین و انتقال آن به سطح پوست میشود. مطالعات بالینی نشان دادهاند که استفاده ۸-۱۲ هفتهای منجر به کاهش قابلملاحظهای در لکههای تیره و ملاسما میشود. این اثر معمولاً پس از ۸ هفته استفاده مداوم قابل مشاهدهاست.
رتینول افزایش تولید سرامید و کلسترول در پوست را تحریک میکند و تولید آکواپورین-۳ (AQP3، پروتئین انتقال آب) را افزایش میدهد. یک مطالعهی بالینی (۲۰۲۴) نشان داد که رتینول ۰.۲-۰.۳ درصد کاهش ۳۸ درصدی در تلفات آبی پوست (TEWL) و افزایش ۲۰ درصدی در رطوبت پوست ایجاد میکند. نتایج پس از ۸ هفته استفاده مشاهدهشدهاند.
رتینول تولید الاستین و فیبرونکتین را تحریک میکند که ساختار و کشسانی پوست را بهبود میبخشند. مطالعات اخیر نشان دادهاند که استفاده از رتینول منجر به افزایش ۶۴ درصدی در کشسانی پوست میشود. این اثر در ۸ هفتهی اول قابل مشاهدهاست و با ادامهی استفاده بهتر میشود.
رتینول سیتوکینهای التهابی مثل IL-8 و PGE2 را مهار میکند و باعث کاهش التهاب و قرمزی میشود. این خاصیت برای پوستهای حساس، التهابی یا آسیبدیده بسیار مفید است. برای پوستهای مستعد اگزما یا روزاسه، رتینول با غلظت پایین و استفاده مرتب و محتاط میتواند مفید باشد.
رتینول تنظیم تولید سبوم (چربی) در پوست را افزایش میدهد و باعث سفتشدن دیوارهی پوریهای پوست میشود. این فرآیند جلوگیری از گیرکردن باکتریها و تجمع چربی را تسهیل میکند. برای پوستهای مستعد آکنه و پوستهای پرتو، رتینول یک گزینهی موثر است.
رتینول تجدید سلولی و تغییر ساختار و بافت سطحی پوست را بهبود میبخشد. مطالعات نشان دادهاند که استفاده منظم منجر به صافتر، یکنواختتر و روشنتر شدن بافت پوست میشود. این اثر به دلیل افزایش سرعت جایگزینی سلولهای پوسته و کاهش پیگمنتاسیون نامنظم است.
رتینول برای اکثر افراد ایمن است، اما موارد ویژهای وجود دارد. در غلظتهای توصیهشده (۰.۰۵-۰.۳ درصد)، جذب سیستمیک ناچیز است و خطر سمیت ندارد. از این رو، استفاده موضعی برای بسیاری از مردم مناسب است، اما نکات زیر را مد نظر بگیرید:
کودکان: در اتحادیه اروپا، استفاده برای کودکان زیر ۳ سال توصیه نمیشود. برای کودکان بزرگتر، با پزشک مشورت کنید.
تعامل دارویی: جذب ناچیز از طریق پوست ممکن نیست تعامل معنادار با داروهای خوراکی داشته باشد، اما اگر دارویی میخورید، با پزشک مشورت کنید.
اگر علائم بدی مثل سوزش شدید، ورم چهره یا عفونت ظاهر شود، استفاده را فوری متوقف کنید و به پزشک مراجعه کنید.
رتینول شکل طبیعی ویتامین A است که در سالیان گذشته به یکی از پرکاربردترین و اثربخشترین ترکیبات در صنعت مراقبت از پوست تبدیل شده است. این ترکیب در دستهبندی شیمیایی به عنوان الکل لیپوفیلیک (چربیمحل) شناخته میشود و به آسانی در مولکولهای چربی حل میشود. رتینول فرم طبیعیتری در مقایسه با اسید رتینوئیک (شکل دارویی قویتر) است و عملاً برای تمام انواع پوست مناسب است.
تاریخچهی استفاده رتینول در مراقبت از پوست به دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی بازمیگردد، زمانی که محققان متوجه شدند این ترکیب قادر است علائم پیری پوست را کاهش دهد. تحقیقات اولیه منتشرشده در مجلههای علمی معتبری مانند JAMA Dermatology نشان دادند که رتینول موضعی میتواند چین و چروک را کاهش دهد و کلاژن را تحریک کند. از آن زمان تا کنون، دهادهها مطالعهی علمی این ترکیب را تأیید کرده و منجر به توسعهی محصولات متعددی شده است.
رتینول از نظر ویژگیهای فیزیکی رنگ زرد کمرنگ تا نارنجی کمی دارد و در شرایط عادی در دمای اتاق به صورت روغن نرم ظاهر میشود. این ترکیب بسیار حساس به نور، اکسیژن و دما است، بنابراین در تدوین محصولات مراقبتکننده، از تکنیکهای ویژهای مثل نانوذرات لیپوسومی یا بستهبندی محافظتشده استفاده میشود. در غلظتهای ۰.۰۱ تا ۰.۳ درصد در محصولات مراقبت از پوست استفاده میشود و برای انواع مختلف پوستها (خشک، چرب، مختلط و حساس) تنظیمشده است.
رتینول در پوست از طریق فرآیند دو مرحلهای تبدیل میشود که منجر به فرم فعال آن، یعنی اسید رتینوئیک میشود. این فرآیند پیچیدهای است که سلولهای پوست را برای تولید اثرات مثبت فعال میکند.
مرحله اول تبدیل: رتینول توسط آنزیمهای الکلی دهیدروژناز (ADH) و رتینول دهیدروژناز (RDH) به رتینالدهید تبدیل میشود. این تبدیل در درون سلولهای کراتینوسیت (سلولهای پوست سطحی) و فیبروبلاستها (سلولهای تولیدکننده کلاژن) رخ میدهد. رتینالدهید خود یک شکل فعالتر از رتینول است و میتواند برخی از اثرات رتینول را ایجاد کند.
مرحله دوم تبدیل: رتینالدهید سپس توسط آنزیمهای رتینالدهید دهیدروژناز (RALDH) به اسید رتینوئیک تبدیل میشود، که شکل فعال نهایی است. اسید رتینوئیک به گیرندههای اسید رتینوئیک (RAR) و گیرندههای رتینویدی X (RXR) متصل میشود و این اتصال باعث فعالشدن ژنهای مسئول تولید کلاژن و بهبود پوست میشود.
مکانیسم افزایش کلاژن: رتینول با فعال کردن مسیر TGF-β/CTGF، باعث افزایش فیبروبلاستها و تولید کلاژن نوع I، فیبرونکتین و الاستین میشود. در عین حال، این ترکیب مهار کنندههای مهمی از آنزیمهای تخریبکننده کلاژن (MMPs) است. این دوگانگی (افزایش تولید و کاهش تخریب) منجر به اثر بسیار مثبت بر ساختار پوست میشود.
کاهش پیگمنتاسیون: رتینول مسیر تولید ملانین را نیز مهار میکند. این ترکیب آنزیم تیروزیناز را مهار کرده و تولید MITF (عامل نوشتاردهندهی ملانین) را کاهش میدهد. این فرآیند باعث کاهش انتقال ملانین به سطح پوست و در نتیجه روشنتر شدن لکههای تیره و بهبود یکنواختی رنگ پوست میشود.
خاصیت ضدالتهابی: رتینول میتواند تولید سیتوکینهای التهابی را کاهش دهد و باعث کاهش قرمزی و التهاب در پوست شود. این خاصیت برای پوستهای حساس یا آسیبدیده بسیار مفید است.
رتینول یکی از معدود ترکیباتی است که اثرات گستردهای بر روی انواع مختلف مشکلات پوستی دارد. مطالعات علمی متعددی این فواید را تأیید کردهاند.
کاهش چین و چروک و بهبود بافت پوست: مطالعهای در مجله JAMA Dermatology نشان داد که استفاده از رتینول ۰.۰۲ درصد به مدت ۲۴ هفته منجر به کاهش قابل توجهی در چین و چروک ریز شد. کاهش میزان چین و چروک حدود ۱.۶۴ واحد بر روی مقیاس کمیسنجی بود، در حالی که در گروه کنترل (بدون درمان) تنها ۰.۰۸ واحد کاهش مشاهده شد. این اثر به دلیل تحریک تولید کلاژن و افزایش ضخامت پوست است.
روشنتر کردن پوست و کاهش لکههای تیره: رتینول به خوبی برای کاهش لکههای تیره و ملاسما موثر است. مطالعات نشان دادهاند که پس از ۸ تا ۱۲ هفته استفاده مداوم، کاهش قابلملاحظهای در پیگمنتاسیون نامنظم رخ میدهد. این فرآیند آهستهتر از برخی ترکیبات دیگر مثل اسید کوجیک است، اما بدون عوارض جانبی بیشتر.
تقویت سد محافظ پوست و افزایش رطوبت: رتینول تولید سرامید و کلسترول در لایههای بیرونی پوست را افزایش میدهد. یک مطالعهی بالینی نشان داد که استفاده از محصولات حاوی رتینول ۰.۲-۰.۳ درصد منجر به کاهش ۳۸ درصدی در تلفات آبی پوست (TEWL) شد و رطوبت پوست تا ۲۰ درصد افزایش یافت. این اثرات پس از ۸ هفته استفاده مشاهدهشدهاند.
کنترل آکنه و کاهش پوستهای پرتو: برای پوستهای مستعد آکنه، رتینول میتواند تولید چربی (سبوم) را تنظیم کند. این ترکیب باعث سفتشدن دیوارهی پوریهای پوست میشود و جلوگیری از گیرکردن باکتریها و چربی را تسهیل میکند. همچنین در کنار ویتامین C برای کاهش اثرات پس از آکنه و بهبود بافت پوست بسیار موثر است.
خاصیت ضدالتهابی و آرامکننده: برای پوستهای حساس یا التهابی، رتینول خاصیت ضدالتهابی دارد و میتواند قرمزی و حساسیت را کاهش دهد. این خاصیت رتینول آن را برای افرادی که با روزاسه یا پوستهای حساسیتدار مواجهاند، به یک گزینهی مناسب تبدیل میکند.
افزایش الاستیسیتی و کشسانی پوست: مطالعات اخیر نشان دادهاند که استفاده از رتینول منجر به افزایش ۶۴ درصدی در کشسانی پوست میشود. این اثر در ۸ هفتهی اول قابل مشاهده است و به دلیل تحریک تولید الاستین و بهبود شبکهی کلاژن است.
بیشتر این فواید پس از ۴ تا ۸ هفتهی استفادهی مداوم قابل مشاهدهاند، اما برخی اثرات مثل کاهش چربی یا کاهش قرمزی زودتر (۲ تا ۴ هفته) و برخی دیگر مثل روشنشدن لکهها دیرتر (۸ تا ۱۲ هفته) مشاهدهشدهاند.
رتینول در قالبهای مختلفی در بازار موجود است که هر کدام برای نیازهای مختلف طراحیشدهاند. انتخاب فرم مناسب به تجربهی شما با رتینول و نوع پوستتان بستگی دارد.
سرم متمرکز: سرمهای رتینول غلظت بالا (۰.۲-۰.۳ درصد) برای افرادی که قبلاً با رتینول کار کردهاند یا پوستهای کمحساس مناسب است. این فرمها تاثیر بسیار سریع و مؤثر دارند و برای مقابلهی شدید با چین و چروک یا لکههای تیره ایدهآل هستند.
کرم شب: کرمهای شب حاوی رتینول غلظت پایینتر (۰.۰۵-۰.۱ درصد) برای تازهکاران یا پوستهای حساس مناسباند. اینها معمولاً مشکلتر هستند و مرطوبکنندههای بیشتری دارند که تحریک را کاهش میدهند.
محصولات نانوذره و لیپوسومی: فرمهای پیشرفتهی رتینول که در نانوذرات یا لیپوسومها بستهبندیشدهاند، ثبات بیشتری دارند و جذب بهتری تضمین میکنند. این محصولات معمولاً کمتر تحریک آفرین هستند و برای همهی انواع پوست مناسباند.
استفادهی درست از رتینول بسیار مهم است تا بیشترین فائیده را برداشته و عوارض را کاهش دهیم. رتینول برای استفادهی شب ایدهآل است زیرا سبب افزایش حساسیت به نور آفتاب میشود.
روند شروع: تازهکاران باید با استفادهی یک یا دو بار در هفته شروع کنند و به تدریج فرکانس را افزایش دهند. فرآیند تطبیق پوست به رتینول که «رتینیزاسیون» نام دارد معمولاً ۲ تا ۴ هفته طول میکشد. در این دوره ممکن است کمی خارش، قرمزی یا پوستهریزی تجربه کنید.
روند کاربرد: صورتتان را با پاککنندهی ملایم شست و کاملاً آن را خشک کنید. یک دانه نخودی اندازهی رتینول بر روی کل صورت بمالید (برای سرم غلظت بالا، ۲-۳ قطره کافی است). بگذارید ۲۰-۳۰ دقیقه جذب شود، سپس یک سرم ترطیبدهندهی سبک یا کرم شب مرطوبکننده کاربرد دهید.
لایهبندی: رتینول را میتوانید با برخی ترکیبات ترکیب کنید: ویتامین C (صبحها استفاده شود، شب نه)، نیاسینامید (تحریک را کاهش میدهد)، و هیالورونیک اسید (ترطیب بیشتر). از ترکیب رتینول با اسیدهای دیگر مثل اسید گلیکولیک یا سالسیلیک، پروکسید بنزوئیل یا ترتینوئین اجتناب کنید.
محافظتهای لازم: همیشه یک ضد آفتاب SPF ۳۰+ استفاده کنید، حتی اگر در خانه باشید. رتینول حساسیت به UV را افزایش میدهد و بدون محافظت، میتواند آسیب بیشتری ایجاد کند.
رتینول یکی از بیشترین ترکیبات مطالعهشدهی مراقبت از پوست است و اثرات آن توسط دهادهها مطالعهی بالینی تأیید شده است.
شواهد بالینی: مطالعات متعددی اثربخشی رتینول را برای کاهش چین و چروک تأیید کردهاند. یک ارزیابی سیستمی شامل هفت مطالعهی تصادفیسازیشدهی کنترلشده (شامل ۷۳۹ فرد) نشان داد که رتینوئیدها (که شامل رتینول است) برای بهبود تمام علائم پیری پوست مثل چین و چروک، هایپرپیگمنتیشن، خشکی و خشونت موثر هستند.
مدت زمان نتایج: بهبودهای قابلمشاهدهی توسط چشم انسان معمولاً یک ماه پس از شروع استفادهی منظم آغاز میشود و برای ۲۴ ماه ادامه مییابد. این نتایج پایدار و بدون توسعهی تحمل بوده است.
پروفایل ایمنی: کمیتهی علمی مربوط به ایمنی مصرفکننده اتحادیهی اروپا (SCCS) در سال ۲۰۲۲ نظر علمی خود را تنقیح کرد و اعلام کرد که رتینول در غلظتهای ۰.۰۵ درصد (برای محصولات بدن) تا ۰.۳ درصد (برای محصولات صورت و محصولات ماندگار) ایمن است. جذب پوستی رتینول بسیار کم است (۲.۴-۵.۱ درصد) و خطر سمیت سیستمیکی وجود ندارد.
عوارض احتمالی: عوارض شناختهشدهی رتینول شامل قرمزی، خارش، خشکی و پوستهریزی در ابتدای استفاده است. این عوارض معمولاً ملایم هستند و پس از ۲-۴ هفته از بین میروند. برای کاهش تحریک، میتوانید با فرکانس کمتر شروع کنید یا غلظت پایینتری انتخاب کنید.
خلاصهی اینکه رتینول یک ترکیب قدرتمند و درمانشده است که برای بسیاری از مشکلات پوستی کارآمد است. با درک صحیح نحوهی استفاده و انتظار از نتایج در بلندمدت، میتوانید حداکثر سود را ببرید و عوارض را به حداقل کاهش دهید.
بله، رتینول را میتوان برای پوست حساس استفاده کرد، اما با احتیاط و تدریجی. رتینول نسبت به اسید رتینوئیک (دارویی قویتر) ملایمتر است و معمولاً به خوبی تحمل میشود.
برای پوست حساس، توصیه میشود:
اغلب افراد پس از ۲-۴ هفته عادت میکنند و میتوانند به استفادهی معمولیتر برسند.
رتینول تقریباً برای تمام انواع پوست مناسب است، اما هر نوع نیازهای مختلفی دارد:
اگر شک دارید، از فرم ملایمتر (کرم شب ۰.۰۵-۰.۱ درصد) شروع کنید.
رتینول موضعی در دوران بارداری نسبتاً ایمن در نظر گرفته میشود، زیرا جذب پوستی بسیار کم است (۲.۴-۵.۱ درصد). با این حال، توصیههای مختلفی وجود دارد:
در دوران بارداری و شیردهی، بهتر است از ترکیبات ایمنتر مثل ویتامین C یا نیاسینامید استفاده کنید.
نتایج رتینول تدریجی هستند و با افزایش غلظت و فرکانس استفاده تسریع میشود:
نکته مهم: تحت هیچ شرایطی نتایج رتینول بلافاصلهی نیست. استفاده مداوم و صبورانه ضروری است.
رتینول باید به شرح زیر استفاده شود:
فرکانس (شروع): یک یا دو بار در هفته
فرکانس (تدریجی): هر ۲-۳ هفته فرکانس را افزایش دهید تا به ۳-۵ بار در هفته برسید
فرکانس (نهایت): میتوانید روزانه استفاده کنید، اما معمولاً ۳-۴ بار در هفته بهترین تعادل است
مقدار (سرم متمرکز ۰.۲-۰.۳ درصد): ۲-۳ قطره
مقدار (کرم شب ۰.۰۵-۰.۱ درصد): یک دانه نخودی
زمان: شب (رتینول سبب حساسیت به نور خورشید میشود)
روند: صورت را کاملاً خشک کنید → رتینول بمالید → ۲۰-۳۰ دقیقه صبر کنید → مرطوبکننده اضافه کنید
رتینول با کدام ترکیبات سازگار است:
رتینول با کدام ترکیبات ترکیب نشود:
بهترین ترکیب: رتینول (شب) + ویتامین C (صبح)
تحریک در ابتدای استفاده رتینول عادی است و معمولاً خود درمان است. اینجا راهحلها آمده:
جلوگیری از تحریک: یک پاککنندهی آببخشی یا حاوی نیاسینامید استفاده کنید.
اگر تحریک ادامه داشت: به پزشک مراجعه کنید یا از رتینول صرفنظر کنید.
بله، رتینول حساسیت به نور خورشید را افزایش میدهد. این یکی از دلایل استفادهی شبانه رتینول است.
محافظت لازم:
نکته: بدون ضد آفتاب مناسب، رتینول میتواند اسکن و تیرگی (طلسم خورشید) را بدتر کند.
«رتینیزاسیون» فرآیندی است که در آن پوست به رتینول عادت میکند و عوارض جانبی کاهش مییابد.
در این دوره چه اتفاقی میافتد:
مدت زمان: معمولاً ۲ تا ۴ هفته، اما برای بعضیها میتواند ۸ هفته یا بیشتر باشد.
نکته: این فرآیند طبیعی است و نشانهی کار کردن رتینول است. فقط صبر کنید و مرطوبکنندهی خوب استفاده کنید.
هر دو فرم مفید هستند، اما انتخاب بر اساس نوع پوست، تجربه و اهداف شما بستگی دارد:
سرم رتینول (۰.۲-۰.۳ درصد):
کرم شب (۰.۰۵-۰.۱ درصد):
توصیه: اگر تازهکار هستید یا پوست حساس دارید، از کرم شب شروع کنید. اگر تجربه دارید، سرم متمرکز بیشتر موثر است.
